ارزیابی مقدماتی به‌منظور توسعه باغات در اراضی شیب‌دار مستعد از روش تحلیل داده‌های بارندگی در حوضه کبودکمر استان مرکزی

نیاز به موادغذایی و محصولات کشاورزی در حال افزایش و منابع آبی محدود است. از طرفی دیم‌زارهای با شیب‌های بالا به‌علت فرسایش و هدر رفت خاک بازدهی مناسبی ندارند. رواناب در دیم‌زارها و مراتع فقیر به راحتی جاری می‌شود و ضمن شسته شدن خاک ایجاد سیل می‌کند. با ایجاد باغ دیم در این اراضی می‌توان ضمن کنترل فرسایش خاک و مهار رواناب به تولید محصولات کشاورزی دیم پرداخت. بنابراین شناسایی مناطق مستعد ایجاد باغ در اراضی شیب‌دار با ایجاد سامانه‌های جمع‌آوری آب باران و مهار رواناب‌های یک گامی مهم در تأمین منابع آبی و صرفه جویی در زمان و هزینه خواهد بود. در این تحقیق به ارزیابی مکانی پتانسیل احداث سامانه‌های سطوح آبگیر و احداث باغات مثمر درحوضه آبخیز کبودکمر پرداخته شده است. به‌منظور استفاده بهینه از اراضی دیم کم‌بازده و رواناب‌های ناشی از بارش‌های زمستانی و بهاری در تولید محصولات کشاورزی در مناطق روستایی با انتخاب محل مناسب اقدام به کشت باغات در اراضی دیم‌زار کم‌بازده در شیب بالاتر از 12 درصد می‌شود. این عمل علاوه بر افزایش محصولات کشاورزی به ایجاد اشتغال و افزایش درآمد آبخیزنشینان نیز کمک می‌کند. نتایج نشان داد که سالانه به‌طور متوسط و تقریبی در هر هکتار حدود 200 تا 250 مترمکعب آب قابل استحصال باشد. طبیعتاً با استحصال و جذب این آبها علاوه بر کنترل فرسایش خاک، باعث نفوذ در سطح زمین شده و به تبع آن آب استحصال شده می‌تواند در دسترس گونه‌های مرغوب کشت شده قرار گیرد و تولید محصولات باغی کشاورزان را افزایش دهد.