اثرات تغییر اقلیم بر نیاز آبی و نیاز آبیاری در مناطق تحت آبیاری، مطالعه موردی: دشت نجف‏آباد

در این تحقیق به منظور ارزیابی اثرات احتمالی تغییر اقلیم بر نیاز آبی و نیاز آبیاری محصولات مختلف موجود در یک منطقه تحت آبیاری از دو سناریوی تغییر اقلیم RCP 4.5 و RCP 8.5 استفاده گردید و دشت نجف‏آباد به عنوان مطالعه موردی انتخاب شد. نتایج نشان داد که میزان تبخیر و تعرق در تمامی ماه‌ها نسبت به دوره پایه افزایش یافته که این میزان برای سناریوی RCP 4.5 به طور متوسط حدود 5/2 درصد و برای سناریوی RCP 8.5 به طور متوسط حدود 1/4 درصد می‌باشد. مقدار افزایش نیاز آبی برای گیاهان مختلف قابل توجه نبوده و حداکثر برابر با 5/5 درصد می‌باشد. اما در مورد نیاز آبیاری میزان افزایش قابل توجه بوده و برای برخی از گیاهان تا حدود 18 درصد افزایش نیاز آبیاری ملاحظه می‌گردد. در بین گیاهان موجود در الگوی کشت منطقه بیشترین حساسیت نسبت به تغییر اقلیم در گندم، جو، زیره، پیاز و محصولات علوفه‌ای ملاحظه می‌شود، که با توجه به سطح کشت بالای این محصولات، تغییر اقلیم می‌تواند اثر قابل توجهی بر میزان مصرف منابع آبی در سطح منطقه بگذارد. لذا با توجه به نتایج بدست آمده و الگوی کشت منطقه برای نیاز خالص آبیاری دشت تحت سناریوی RCP 4.5 حدود 7 درصد و تحت سناریوی RCP 8.5 حدود 11 درصد افزایش پیش‌بینی می‌گردد. این مسئله می‏تواند اثرات نامطلوب زیادی در مدیریت توزیع آب آبیاری در سطح دشت و نیز برداشت از آبخوان داشته باشد. لذا آگاه سازی کارشناسان و کشاورزان در ارتباط با اثرات تغییر اقلیم و نحوه سازگاری با آن، برای مقابله هرچه بهتر با این پدیده از ضروریات بخش کشاورزی می‏باشد.